Türkiye, yarım asırlık nükleer enerji serüveninde 2023’e doğru ilerlerken, tamamlandığında ülkenin ilk nükleer enerji santrali olacak Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) çalışmalar hız kesmeden devam ediyor.
Türkiye’nin en büyük yatırımları arasında bulunan Akkuyu NGS’de birinci ünitenin temelinin atılmasının üzerinden 3 yıl geçti. Bu süreçte, santralin ikinci ve üçüncü ünitelerinin temeli atıldı, dördüncü ünitenin inşası için temel çukuru kazma çalışmaları başladı. Bu yıl, dördüncü ünite için inşaat lisansının alınması ve gelecek yılın başında ünitede tam ölçekli inşaat çalışmalarına başlanması planlanıyor.
Türkiye ile Rusya arasında 12 Mayıs 2010’da imzalanan hükümetler arası anlaşma kapsamında Mersin’in Gülnar ilçesine bağlı Büyükeceli bölgesinde yapımı devam eden Akkuyu NGS’nin birinci ünitesinin temeli, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in video konferans yöntemiyle katıldığı törenle 3 Nisan 2018’de atıldı.
İlk ünitenin reaktör binasının temel plakası beton dökme işlemi de 8 Mart 2019’da gerçekleştirildi.
Santralin inşasında kullanılacak büyük ölçekli yüklerin, inşaat malzemelerinin ve ekipmanların kabulü için tasarlanan Doğu Kargo Terminali’nin inşaatı 9 Mayıs 2019’da tamamlanarak işletme izni alınırken, aynı yıl 11 Temmuz’da inşaat sahasına birinci güç ünitesine ait kor tutucunun kurulması için gerekli ekipmanın yer aldığı ilk yüksek gabarili kargo ulaştı.
Birinci güç ünitesinde iç koruma kabuğunun ikinci katmanının montajı 29 Haziran 2020’de tamamlandı ve kısa bir süre sonra 27 Ağustos 2020’de söz konusu ünitede 9 şiddetindeki bir deprem de dahil olmak üzere acil durumlarda nükleer santralde güvenliği sağlayan kuru reaktör koruyucunun montajı yapıldı.
İlk ünitenin reaktör binasında reaktör şaftı ekipmanının en önemli elemanlarından taşıyıcı kirişin kurulumu 14 Aralık 2020’de yapıldı.
Akkuyu NGS birinci güç ünitesinin reaktör kazanı 29 Mayıs’ta “Open Top” teknolojisi kullanılarak tasarlanan konumuna yerleştirildi ve 6 Haziran’da reaktör binası iç koruma kabuğunun üçüncü katmanı monte edildi.
ÇALIŞMALAR PROJE SAHASININ TAMAMINDA DEVAM EDİYOR
İkinci güç ünitesinin inşaat lisansı 26 Ağustos 2019’da alındı. Santrali, Türkiye’nin elektrik şebekesine bağlamak için 2 Aralık 2019’da Türkiye Elektrik İletim AŞ ile bağlantı anlaşması imzalandı ve ikinci ünitenin inşasına 8 Nisan 2020’de başlandı.
İki ünitede çalışmalar hızla devam ederken, 8 Mayıs 2020’de üçüncü güç ünitesinin yapım alanında da nükleer ada tesislerinin inşası için temel çukuru kapsamında planlanan sondaj ve patlama çalışmaları başladı.
Temeli atılan ikinci güç ünitesinde reaktör ve türbin binasının temel plakaları için beton dökme işleminin Eylül 2020’de tamamlanmasıyla 11 Kasım 2020’de reaktör binasında en önemli parçalardan biri olan kor tutucunun montajı yapıldı.
İkinci güç ünitesinin güvenlik sistemlerinin en önemli elemanlarından olan ve radyoaktif maddelerin çevreye salınmasını önleyen reaktör binasının iç koruma kabuğunun ikinci katmanının montaj çalışmaları 1 Aralık 2020’de bitirildi.
İnşaat lisansı 13 Kasım 2020’de alınan üçüncü güç ünitesine ilk beton, 10 Mart 2021’de Erdoğan ve Putin’in video konferans yöntemiyle katıldığı törenle döküldü. Saha topoloji çalışmaları tamamlanan projenin üç güç ünitesinde inşaat ve montaj işleri eş zamanlı olarak yürütülüyor.
Projenin üçüncü güç ünitesinin inşaat alanında ise nükleer ada temel çukuru açıldı, reaktör bölümünün ve türbin binasının temel plakalarına güçlendirme yapıldı, türbin binasının temeline beton döküldü.
Dördüncü ve son güç ünitesinin inşaat alanında da ünitenin ana tesislerinin inşası için temel çukuru açma çalışmalarına başlandı. Çalışmalar, Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumunun 30 Haziran’da verdiği “Sınırlı Çalışma İzni” uyarınca yürütülüyor.
PROJEDE TÜRK MÜHENDİSLERİN SAYISI HER GEÇEN GÜN ARTIYOR
Akkuyu NGS, enerji üretimi ve teknoloji gelişiminin yanı sıra Türkiye nükleer enerji sektörüne sağladığı insan kaynağı katkısıyla da dikkati çekiyor.
Santralde istihdam edilecek Türk mühendislerinin yetiştirilmesi konusunda iş birliğinin devam ettiği proje kapsamında, bugüne kadar 186 mezun işbaşı yaparken, halen 107 Türk öğrenci Rusya Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi ile St. Petersburg Büyük Petro Politeknik Üniversitesinde eğitimlerine devam ediyor.
İLK ÜNİTENİN CUMHURİYET’İN 100. YILINDA DEVREYE ALINMASI HEDEFLENİYOR
Her biri 1200 megavatlık VVER-1200 tipi “III ” nesil reaktörlü 4 reaktörden oluşacak ve toplam 4 bin 800 megavat kurulu güce sahip olacak santralin ilk ünitesinin Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılının kutlanacağı 2023’te devreye alınması hedefleniyor. Kalan 3 ünitenin de birer yıl arayla 2026 sonuna kadar faaliyete geçmesi planlanıyor.
İstihdam oranı proje aşamalarına göre değişen Akkuyu NGS’de, inşaatın en yoğun olduğu dönemde yaklaşık 12 bin, işletme döneminde ise 4 bin kişiye istihdam sağlanması planlanıyor.
Sıfır emisyonla, çevreye zararlı sera gazı salımı yapılmadan, kesintisiz elektrik üretilebilecek santralin 60 yıl olarak planlanan işletme ömrünün 20 yıl daha uzatılma imkanı bulunuyor.
Tam kapasite devreye girdiğinde yılda yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretecek santralin, Türkiye’nin elektrik talebinin yüzde 10’unu karşılaması öngörülüyor.