TÜİK’in “Bölgesel Hanehalkı Tüketim Harcaması” çalışmasının son 10 yıllık sonuçlarına bakınca, bölgesel gelişmişlik açısından batıdaki yığılmanın arttığı görülüyor.
Buna göre payını en çok artıran bölge içinde Bursa, Kocaeli, Eskişehir gibi illerin yer aldığı Doğu Marmara oldu. 2010’dan 2019’a bu bölgenin payı yüzde 11.1 artışla yüzde 11’e çıktı. Yine, Ege’nin payı yüzde 4.9 artışla yüzde 15.4, içinde Tekirdağ, Balıkesir gibi illerin olduğu Batı Marmara’nın payı yüzde 2.2 artışla yüzde 4.7 ve İstanbul’un payı yüzde 2.1 artışla yüzde 24.4’e çıktı.
GÜNEYDOĞU DEĞİŞMEDİ
Buna karşın tüketim harcamalarındaki payı en çok azalan bölge, içinde Malatya, Van, Bingöl gibi illerin yer aldığı Ortadoğu Anadolu oldu. Bu bölgenin payı yüzde 21.1 düşüşle yüzde 2.6’ya indi. Yine, içinde Erzincan, Ağrı, Iğdır gibi illerin olduğu Kuzeydoğu Anadolu’nun payı yüzde 10 azalışla yüzde 1.8, içinde Aksaray, Sivas gibi illerin olduğu Orta Anadolu’nun payı yüzde 8.9 düşüşle yüzde 4.1, içinde Trabzon, Giresun gibi illerin olduğu Doğu Karadeniz’in payı yüzde 6.5 düşüşle yüzde 2.9 ve içinde Ankara, Karaman gibi illerin olduğu Batı Anadolu’nun payı yüzde 5.4 düşüşle yüzde 10.6’ya indi. Ayrıca Akdeniz’in payı yüzde 2.6 düşüşle yüzde 11.4, içinde Karabük, Çankırı, Samsun gibi illerin olduğu Batı Karadeniz’in payı yüzde 1.9 azalışla yüzde 5.2’ye indi. İçinde Adıyaman, Şanlıurfa, Siirt gibi illerin olduğu Güneydoğu Anadolu’nun payı ise yüzde 6.2 ile değişmedi.
EDİRNE’NİN DERDİ ULAŞIM
Tüketim harcamalarındaki son 10 yıllık oransal artışlar da bölgesel olarak ilginç sonuçlar veriyor. Örneğin önemli harcama türlerinden ulaşımda en dikkat çekici artış yüzde 71 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde oldu. Bu bölgenin harcamaları içinde ulaşımın payı yüzde 12.4’ten yüzde 21.2’ye çıktı. Tüm Türkiye için en büyük harcama türü olan konut, kira payı ise en çok yüzde 16.6 ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri’de arttı ve yüzde 21.8 oldu. Gıdanın payı da yine en çok bu bölgede yüzde 8.9 arttı ve yüzde 34.4’e çıktı.
ONLİNE SEPETİ ANKARALI DOLDURDU
Ödeme altyapı sağlayıcısı şirketlerden iyzico’nun araştırması, salgında tüketicinin algısında değişim olduğunu ortaya koydu.
Alışverişlerin yüzde 62’si kredi kartı, yüzde 38’i banka kartı ile yapıldı. Ortalama sepet tutarı, kredi kartında 208 TL, banka kartlarında 93 TL oldu. Online sepetini en çok dolduran İç Anadolulular olurken, Ankaralılar 208 TL’lik sepetle öne çıktı. Bu şehri 206 TL ile Muğla, 201 TL ile Artvin izledi. Yine yapılan alışverişlerin yüzde 45’inde bilgisayar, yüzde 55’inde mobil cihazlar kullanıldı. Ayrıca online alışverişin yüzde 33’ü erkek, yüzde 67’si kadınlar tarafından yapıldı. Erkeklerin yüzde 29’u mobil, yüzde 71’i web, kadınların yüzde 55’i mobil, yüzde 45’i ise ‘web’i tercih etti.